پیش سخن
«اَلْحَمدُ للهِ ربِّ العالَمينَ»
ستايش بي آلايش خداوندي را سزاست كه بارگاه پرشكوه آفرينش با همه¬ی نقش و نگار بديعش دليل وجود آيات صنع اوست. سلام و درود بي پايان الهي، بر سرحلقه‌ی اصفيا و خاتم الأنبيا محمد مصطفي (صلي الله عليه و آله و سلم) و ائمه اطهار (عليهم السلام) باد.
تاريخ مشروطيت ايران با درون مايه‎هاي آزادي خواهي و افکار وطن خواهانه، سرشته شده است. شاعر روشنفکر اين عصر، آينه‌ی حقيقت نماي اين جلوه¬هاست. پژوهنده با عشق و علاقه‎اي که به دانستن اوضاع سياسي- اجتماعي و ادبي اين عصر، داشته است، بر آن شده تا اين فصل از تاريخ را تورق کند و با توجه به يافته‎هاي ديگران و پيشينيان، حوادث اين دوره را دقيق‎تر و پررنگ تر، آشکار سازد.
از ميان شاعران و منتقدان اجتماعي اين عصر، سياسي‎ترين و انقلابي‎ترين چهره، ميرزاده‌ی عشقي است. که علاوه بر فعاليت‎هاي سياسي- اجتماعي، گروهي او را در وادي ادب، نخستين شاعر «طرز نو» دانسته‎اند که انديشه‎هاي نوين اروپايي و فرانسوي را در شعر فارسي عصر مشروطه وارد نموده است. با    « سه تابلو مریم » گام اول را در تحول و تجدد ادبی برداشت ؛ چنان که گروهی در این وادی، بر آنند: نیما با سرودن « افسانه » بنیان گذار چنین تحولی بود.
شاعري که اين شيوه¬ی شعر را براي بيان عقايد فکري و منويات قلبي خود به کار گرفته است و اين انديشه‎ها سرشار از سوز و گدازي است که حاکي از توجه شاعر به هم نوعان خود است؛ تا جايي که در اين مردم داري و ميهن پرستي جانش را بر کف نهاد تا مردم جامعه اش به بيداري و اعتلا نايل شوند. این روشنفکر و شهید راه قلم، صاحب نخستین اُپرای منظوم و آهنگین ادبیات معاصر  ایران به نام « رستاخیز شهریاران ایران »است. « کفن سیاه » را در حمایت از زنان، به رشته¬ی نظم می کشد. با سلاح قلم به جنگ قوام السلطنه می رود و بدین ترتیب در روزنامه ی« قرن بیستم » مقالاتی چون « الفبای فساد اخلاق » را رقم می زند.
مقالات و نوشته‎هايي پراکنده در خصوص اين شاعر جانباز و از خود گذشته، به جاي مانده است؛ اما هنوز تحقيقي دقيق و منسجم به صورت آکادميک درباره¬ی عشقي به وجود نيامده است،هر چند درباره¬ی اين عصر و اين شاعر بسياري از گفتني‎ها را گفته‎اند که در تحليل و در نقد شخصيت اين شاعر براي ما خالي از فايده نيست و اساساً زمينه¬ی مناسبي براي بررسي و داوري در ابعاد شخصيتي و ادبي شاعر و زندگي او در دوره اش مي‎باشد.
در اين کتاب، از روش تحليلي، استنباط و استدلال، با توجه به اسناد و مدارک کتابخانه‎اي و فيش برداري، استفاده شده است و در کند و کاو مطالب آن، از نظريه‎هاي علمي و ادبي نويسندگان و منتقدان معاصر نيز بهره گيري شده است. در بيان وقايع و ماجراهاي تاريخي، به مستندات تاريخي اشاره شده است. روزگار عشقي و تفکرات او و آثارش به طور جامع و مانع، بررسي شده است.
اين کتاب در سه فصل اصلي، نگارش يافته است:
فصل اول: در تاریخ مشروطه به طور اختصار، فصل دوم: در اوضاع ادبی ایران در دوره ی مشروطه(اوضاع کلی ادبی دوره ی دوم مشروطه) است. فصل سوم: در باره ی زندگی و آثار میرزاده ی عشقی است  که بر اساس مطالعه‌ی کتب متعدد و معتبر و نقل قول از اين منابع، با دقت لازم و بدون اعمال نظر شخصي و حب و بغض ها، سعي شده است در اين فصل به طور اجمال و اختصار، حوادث مهم مشروطه در ابعاد سياسي و اجتماعي و تاريخي و تأثير جنگ جهاني اول در اوضاع سياسي- اجتماعي ايران و حوادثي که از آن ناشي شده است بيان شود. همچنين به وضعيت ادبي و درون مايه‎هاي شعر اين دوره مفصلاً پرداخته شده است و چهره‎هاي برجسته سياسي و ادبي ايران دوره¬ی مشروطه نمايانده شده است. آشنايي ايرانيان با فرهنگ و تمدن غرب و بازتاب‎هاي آن و عوامل اين آشنايي به روشني در اين فصل آمده است.
در فصل چهارم، نگارنده به تحلیل و نقد آثار ميرزاده¬ی عشقي و جايگاه ادبي او در ميان شاعران هم عصرش و جهان بيني و رويکردهاي سياسي و اجتماعي پرداخته است.
خداي بزرگ را شاكرم كه توان نوشتن و تحليل مباحث اين کتاب را به من عطا فرمود و مدد الهي چراغ راهم شد و دل و ذهن مرا ازلغزش‎گاه‎هاي اين مسير تيره و تار، روشني بخشيد.
اي خداي پاک بي انباز و يار    دستيگر و جرم ما را در گذار
موسی صباغیان- قم

javahermarket

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: